Aan de oever van de Theems, in het zuidoosten van de metropool Londen, ligt het pittoreske Greenwich. Dé thuisbasis van Greenwich Mean Time - afgekort GMT - en dé plek waar het Oostelijk en het Westelijk halfrond elkaar ontmoeten op de nulmeridiaan. Hier is de basis gelegd voor hoe we vandaag de dag – wereldwijd - tijd en lengte meten. Niet voor niets staat de oude stadskern met haar historische gebouwen en musea, op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Deze rustige borough van Londen is volgens locals het antwoord op de vraag: ‘How to get out of London without leaving it?’. Wie overigens niet als toerist door de mand wil vallen spreekt Greenwich uit zoals de Britten het doen: ‘Grinnitsj’.
 

 
De tijdbal slaat 1 uur
Op de glooiende ‘One Tree Hill’, midden in het groene Greenwich Park, ligt het Koninklijk Observatorium. Deze voormalige sterrenwacht is al van heinde en verre te herkennen aan de opvallende rode bal op het torentje van het ‘Flamsteed House’. Wanneer de klok één uur slaat, zakt deze tijdbal naar beneden, vroeger hét moment waarop de schepen op de Thames hun chronometers gelijkzetten. Nu – in het tijdperk van de digitale klok – is het een leuke historische attractie. Met een panoramisch uitzicht over de stad kun je je hier onderdompelen in de wereld van astronomen, je vergapen aan eeuwenoude telescopen en uurwerken, terwijl je langs de ontstaansgeschiedenis van ruimte en tijd wordt gevoerd. Populair is de nulmeridiaan, die vraagt om een fotomomentje met beide benen aan weerszijden van de lijn. Grappig, en een beetje teleurstellend, is het vervolgens wel om te weten dat sinds het gebruik van het veel nauwkeurigere gps, het daadwerkelijke nulpunt eigenlijk honderd meter naar het oosten blijkt te liggen. Vlak naast een vuilnisbak om precies te zijn. Dat de zware apparatuur die de astronomen vroeger gebruikten, afwijkingen teweeg kon brengen in hun berekeningen, werd toentertijd niet ingecalculeerd. Een historische uitvinding die vandaag de dag nog wél verbazingwekkend goed blijkt te werken is de Camera Obscura van John Flamsteed. Vanuit deze verduisterde kamer gluur je naar het Queen’s House en kun je live gadeslaan wie er komen en gaan. Big brother is watching you!

 
Scheepvaartverleden
Voordat de afdaling ingezet kan worden richting de waterkant, is het heerlijk bijkomen met een hapje en een drankje in het Pavilion Tea House. Aangekomen onder aan de heuvel trekt het reusachtige ‘Nelson’s Ship in a Bottle’ van kunstenaar Yinka Shonibare, voor de deur van het Nationaal Maritiem Museum, direct de aandacht. Het zet gelijk de toon om Greenwich’ maritieme verleden te gaan ontdekken. Hop eerst nog even het gratis toegankelijke Queen’s House binnen om een blik te werpen op de prachtige ‘Tulpentrap’ en te genieten van het uitzicht vanuit de Great Hall met de zwart-wit geblokte vloer. Waar anders dan aan de waterkant tref je vervolgens het Old Royal Naval College. Het voormalige tehuis voor gepensioneerde zeelieden is nu het terrein van jonge studenten aan universiteit en muziekschool, die in de statige gebouwen huizen. Als je voorbijloopt kun je hun muzikale klanken uit het gebouw horen schallen. Neem een kijkje in de indrukwekkende ‘Painted Hall’ om Engelands grootste plafondschildering te bewonderen, die doorspekt is met talloze verwijzingen naar Greenwich’ scheepvaartverleden. Ook de neoklassieke kapel aan de overzijde is meer dan de moeite waard. Deze pracht en praal even laten bezinken kan uitstekend in The Old Brewery, onder het genot van een heuse regenboogtaart of een lokaal gebrouwen alcoholische versnapering. Loop de deur uit om het in volle glorie gerestaureerde ‘Cutty sark’-zeilschip op te zien doemen. Niet in het water, maar aan de kant, op het droge. Waar het na een geschiedenis als snelste theeklipper van zijn tijd opengesteld is voor publiek.

 
Shop till you drop
In tegenstelling tot de flinke omvang van het park is de stadskern van Greenwich erg behapbaar. In de overdekte historische Greenwich Market is het heerlijk struinen tussen marktkraampjes met een wisselend aanbod van vintage, antiek, curiosa tot lokale én internationale lekkernijen. Ook uit de omliggende winkeltjes is het maar moeilijk vertrekken met lege handen. Smul van handgemaakte typisch Engelse fudge bij The Fudge Patch, duik in het aanbod antieke landkaarten van de Warwick Leadlay Gallery of scoor een souvenir van lokale makelij bij Things British. Bezoek tot slot de hippe woonboetiek Tailor & Forge, met een aanbod dat helemaal van nu is. Greenwich is van alle markten thuis.
 
 
Dit artikel verscheen in december 2018 in Spoor, het magazine van de NS. Tekst en fotografie door Joline van den Oever.